Sự xuất hiện của Web3 đã cho chúng ta các công cụ để chuyển giá trị qua mạng giống như chúng ta truyền thông tin. Điều này nhanh chóng dẫn đến các nền kinh tế kỹ thuật số non trẻ, nơi một loại giá trị mã hóa được trao đổi minh bạch cho một loại giá trị khác mà không cần trung gian; tuy nhiên, việc mua hàng hóa và dịch vụ vật lý vẫn yêu cầu chúng ta quay trở lại với các nền tảng thương mại quen thuộc nhưng mang tính kế thừa cao. Không lâu sau, các nền tảng thương mại phi tập trung thế hệ đầu tiên đã chứng minh tính khả thi về mặt kỹ thuật cho việc thay thế các đối tác tập trung của chúng - nhưng với 1 cái giá. Các nền tảng này đã đưa ra một mức độ phi tập trung nhưng vẫn giữ lại chi phí và sự có mặt của các bên trọng tài là con người, và do đó không giải quyết được nhu cầu của người tiêu dùng.
Thay vì chỉ xây dựng một nền tảng khác, điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta tách nhóm các dịch vụ được cung cấp bởi các khối Thương mại điện tử và chia nhỏ chúng thành các yếu tố cơ bản? Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta xây dựng lại các yếu tố đó dưới dạng thành phần Web3, có các phân đoạn chức năng riêng lẻ và gọi chung là một hệ sinh thái phân quyền, có thể tổng hợp cho thương mại? Điều gì sẽ xảy ra nếu hệ sinh thái này, trên thực tế, trở thành một cơ sở hạ tầng công cộng cho thương mại: cởi mở, minh bạch, chi phí tối thiểu và chống việc bị bắt lại? Quan trọng nhất, bạn sẽ cần những gì để xây dựng được nó?
Đây là khái niệm và đặc tính của dCommerce (thương mại phi tập trung). Để xây dựng tốt điều này và tránh những cạm bẫy của quá khứ, chúng tôi sẽ phải dựa vào trí tuệ tập thể được thu thập lại. Sự phân chia lớn sẽ đòi hỏi nỗ lực lớn và cả một cộng đồng tuyệt vời gồm các chuyên gia, nhà xây dựng và người dùng.
Thuở ban đầu của dCommerce
Khi nghĩ về cách các xã hội và nền văn minh quản lý việc trao đổi hàng hóa và dịch vụ, từ thời cổ đại cho đến ngày nay, nhiều nền thương mại sơ khai dường như vẫn tồn tại vượt qua thử thách của thời gian. Tùy thuộc vào từng thời điểm của thị trường, một nền thương mại phi tập trung được phát triển tốt sẽ là điều cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho một số hoặc tất cả các nền thương mại sơ khai này.
Ngược lại, người dùng và người sáng tạo không hề hay biết rằng, những mô hình sơ khai của dCommerce đã tồn tại trong Web3 một thời gian. Giống như Ocean Protocol đã định vị lại cơ sở hạ tầng DeFi hiện có để phục vụ nền kinh tế dữ liệu, dCommerce cũng có thể làm được như vậy.
Với việc ra mắt “Thing Tokens” dựa trên giao thức Boson, chúng tôi cho phép giao diện thuận tiện cho các ứng dụng Web3 tương tác với hàng hóa và dịch vụ vật lý. Thing Tokens có hiệu quả trở thành cơ sở cho những vật thể vật lí tham gia thương mại phi tập trung và Token cam kết trở thành bước khởi đầu cho việc thực hiện các sàn giao dịch. Mọi sự bổ sung của một giao thức chuyên biệt đều mang lại lợi ích cho toàn bộ hệ sinh thái và mở rộng số lượng các trường hợp tương tác và sử dụng có thể có, dẫn đến hiệu ứng mạng mạnh mẽ hơn. Đây là cái mà chúng tôi gọi là Nền kinh tế mã hóa mở (Open Tokenized Economy).
Nhưng các dạng nguyên thủy của dCommerce là gì và làm cách nào để chúng ta sử dụng lại các công cụ hiện có để hoàn thành chức năng của chúng?
Có thể cho rằng chức năng cốt lõi của bất kỳ hệ sinh thái nào trong Web3 cũng là thanh toán và ở đây có rất nhiều giải pháp, từ on-ramps và ví, đến stablecoin và các loại token khác. Các khoản thanh toán cho phép chúng tôi mua hàng hóa và dịch vụ, được thể hiện bằng các cam kết từ người bán với người mua có trong các NFT của Giao thức Boson. Việc thực hiện các cam kết đó sẽ hoàn thành việc trao đổi giữa người mua và người bán, nhưng có thể cần đến sự trợ giúp của các hãng giao thông vận tải và các công ty vận chuyển khác để giao các đối tượng thực tế. Bốn tiền tố này tạo nên chính hạt nhân của dCommerce.
Một số sàn giao dịch sẽ yêu cầu sử dụng danh tính, từ danh tính pháp lý đầy đủ, cho các mục đích pháp lý và tuân thủ, đến chỉ đơn giản là địa chỉ giao hàng, hoặc thậm chí ít hơn thế. Được xây dựng trên nền tảng của Web3, dCommerce sẽ cho phép thương mại ẩn danh với sự đảm bảo, nơi các bên tham gia giao dịch có thể tin tưởng vào hệ thống mà không cần tin tưởng vào một bên trung gian hoặc lẫn nhau.
Đôi khi, và tùy thuộc vào nhận thức của họ về rủi ro, người bán và người mua cảm thấy thoải mái hơn khi họ trình bày rõ cơ chế trao đổi trong một hợp đồng pháp lý ràng buộc. Một số hợp đồng có thể được ký kết bởi các tổ chức, thay mặt cho các bên liên quan của họ, chứ không phải bởi các cá nhân. Ban đầu, những tổ chức đó có thể là những tập đoàn của thế giới kế thừa, nhưng càng ngày, họ sẽ chuyển đổi sang DAO.
Bất cứ khi nào người mua và người bán không đồng ý về kết quả của giao dịch, họ sẽ có tranh chấp. Trong thương mại truyền thống, các tranh chấp được giải quyết bởi con người, nhưng với cơ chế trao đổi cốt lõi của Giao thức Boson, khả năng xảy ra tranh chấp sẽ giảm đi thông qua việc áp dụng khéo léo lý thuyết trò chơi; một số tranh chấp sẽ vẫn yêu cầu trọng tài phân xử và trọng tài đó có thể đến từ các tòa án phi tập trung.
Các cơ chế thị trường Web3 hiện tại sẽ phục vụ tốt cho dCommerce. Một thị trường lành mạnh tạo điều kiện thuận lợi cho việc khám phá giá và đây chính xác là những gì AMM và các bên tổng hợp giao dịch đã làm trong một thời gian rồi. Thị trường cũng tìm kiếm rủi ro và giảm thiểu rủi ro thông qua các sản phẩm bảo hiểm, vốn sẽ được sử dụng để đảm bảo các giao dịch thương mại. Giống như bảo hiểm, tín dụng sẽ được cung cấp theo yêu cầu cho người mua và người bán có nhu cầu. Cơ chế điểm tín nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho cả ba cơ chế ban đầu của thị trường; Người mua và người bán có hành vi trung thực nhất quán sẽ giảm chi phí bảo hiểm và tín dụng, trong khi người bán hàng hóa và dịch vụ có chất lượng có thể tính giá cao hơn.
Thông thường, và bây giờ thì hơn bao giờ hết, người mua muốn biết xuất xứ của hàng hóa mà họ đang mua. May mắn thay, trong thế giới Web3 ngày càng phát triển, chúng tôi có một số dự án hỗ trợ theo dõi hàng hóa và dịch vụ trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Các kế hoạch tiếp thị Web3 đã tồn tại và dựa vào các kênh Web2 như trình duyệt Brave. Trong tương lai gần, và với những lợi ích của khả năng tổng hợp, dCommerce sẽ phát triển các phương pháp thu hút và giữ chân người dùng thông qua các công cụ Web3-first, được quản lý ban đầu và sau đó tự chủ thông qua các công cụ như Autonomous Economic Agents.
Tiền tố cuối cùng là dữ liệu. Nó làm nền tảng cho tất cả các tiền tố khác, và do đó là tất cả của dCommerce. Thay vì thu thập dữ liệu của người dùng và tách chúng khỏi giá trị mà nó tạo ra, dCommerce sẽ khuyến khích chia sẻ tự nguyện bằng cách cung cấp cho người dùng sự phân phối công bằng số tiền thu được từ việc kiếm tiền từ dữ liệu của họ, nếu họ muốn.
dCommerce Roadmap
Khi dCommerce phát triển, việc triển khai các tính năng ban đầu của nó cũng sẽ như thế, và các trường hợp sử dụng dựa vào chúng cũng nhờ đó đi lên. Điểm khởi đầu tự nhiên sẽ là các thị trường gốc Web3 như Metaverse và NFT art. Được tạo ra bởi các cư dân gốc trên Web3 và để phục vụ cho họ, chúng sẽ yêu cầu lương tối thiểu thành phần để xây dựng và sẵn sàng đáp ứng các nhu cầu cung và cầu
Không lâu sau, dCommerce sẽ có thể nhập cuộc trong các games. Chúng tôi dự đoán rằng NFT sẽ sớm vượt qua môi trường ban đầu của chúng và tăng sức mạnh về mua bán trong games, cả về kỹ thuật số và vật lý, trong các tựa game AAA chính thống cho các nền tảng như Xbox và PlayStation.
Mặc dù không phải là một nhân tố phức tạp, nhưng phương tiện truyền thông xã hội sẽ trở nên quan trọng vì nó sẽ chứng minh sức mạnh thực sự của Thương mại phi tập trung so với Thương mại điện tử. Các mạng xã hội có thể sẽ không yêu cầu các tiền tố Thương mại phi tập trung phức tạp hoặc phát triển cao, nhưng người dùng của họ - lần đầu tiên - có thể cung cấp, bán hoặc trao đổi hàng hóa, dịch vụ và trải nghiệm trong thế giới thực, giống như họ gửi biểu tượng cảm xúc ngày nay, chỉ bằng cách nhấn nút để chuyển Thing Token hoặc NFT được nhúng hàng hóa cho bạn bè hoặc người thân.
Trong khi phần còn lại của thế giới đang dần dần di chuyển từ Web2 và sang Web3, dCommerce, ít nhất là trong một thời gian, sẽ đi theo hướng ngược lại. Được hình thành và tạo ra cho Web3, trước tiên nó sẽ cần phải kết nối và tương tác với Web2, vì đây là nơi có phần lớn lượng cung và cầu. Hơn nữa, Web2 là nơi các công ty thương mại điện tử đương nhiệm điều hành các công ty độc quyền khai thác của họ và do đó là nơi mà dCommerce có thể thay đổi bằng cách giới thiệu cơ sở hạ tầng công bằng hơn, đáng tin cậy hơn của nó để trao đổi hàng hóa và dịch vụ.
Mục tiêu tầm trung là phục vụ các thị trường hoàn toàn chung chung như là trường hợp sử dụng phức tạp nhất cho dCommerce. Bất cứ thứ gì cũng có thể được bán, bất kể kích thước, giá trị, khối lượng, tần suất, quy định, khả năng dễ hư hỏng và địa lý. Vì thế, mọi tình huống cần phải được tính đến.
Từ đó, sự hội tụ của các Cơ quan kinh tế tự chủ với thị trường DeFi cho Things sẽ trở thành mối liên hệ mới giữa cung và cầu, giảm dần sự phụ thuộc của chúng ta vào thị trường.
Trí tuệ tập thể
dCommerce, với tình hình hiện tại, không thay thế tất cả các chức năng của một nền tảng Thương mại điện tử trưởng thành. Mặc dù mục tiêu cuối cùng là tự động hóa hoàn toàn thương mại, nhưng vẫn còn một chặng đường dài và do đó, một số trường hợp sẽ yêu cầu trọng tài hoặc các loại giải pháp khác. Nói cách khác, có những đánh đổi mà chúng ta cần khám phá trong ngắn hạn và những vấn đề khó khăn mà chúng ta cần giải quyết càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên, do đó, một số người có thể nói rằng dCommerce vẫn chưa sẵn sàng ra mắt, nhưng chúng tôi không đồng ý, ít nhất là một phần.
Máy ảnh kỹ thuật số đã trở nên thành công như hiện nay bởi vì ban đầu, những người sáng tạo và người dùng của chúng đã chấp nhận rằng chúng còn thiếu sót và sẽ tiếp tục như vậy trong một thời gian. Họ cũng mong đợi họ sẽ cải thiện đáng kể theo thời gian và làm việc cùng nhau để đạt được điều đó.
Theo cách tương tự, chúng tôi hy vọng dCommerce sẽ cải thiện theo thời gian và phá vỡ hoàn toàn nền thương mại kế thừa. Sự thay đổi lớn đòi hỏi nỗ lực lớn và cũng có một cộng đồng tuyệt vời gồm các chuyên gia, nhà xây dựng và người dùng để cùng đổi mới. Giống như các thành phần trong dCommerce, cộng đồng này cũng từ các khối xây dựng nên: các chuyên gia trong nền tảng Thương mại điện tử và Web2, các chuyên gia về lý thuyết trò chơi và thiết kế giao thức, các chuyên gia về luật và quản trị, các chuyên gia về phát triển hệ sinh thái và kỹ thuật token. Cuối cùng, chúng tôi sẽ cần nhiều người khác xây dựng, tiếp thị và vận hành dCommerce, cũng như những người chấp nhận sớm, mạo hiểm bắt đầu sử dụng nó.
Tương lai của dCommerce
Có lẽ tính năng mới lạ nhất của dCommerce là - theo một nghĩa nào đó, và ở khía cạnh của nó - nó giúp phi vật chất hóa các sản phẩm vật chất thành các đồ tạo tác kỹ thuật số được quy độc nhất di chuyển qua các mạng như thông tin (Web1) hoặc giá trị (Web3) và vật lí hóa lại ở đầu kia .
Và chính vì các đối tượng vật lý có thể được coi như thông tin hoặc đơn vị tiền bạc hơn, nên có khả năng chúng ta sẽ học cách sử dụng chúng theo những cách mới. Chúng tôi chắc chắn sẽ có thể tạo ra thị trường thứ cấp cho tất cả Mọi thứ, không chỉ hàng hóa. Điều quan trọng là chúng tôi sẽ có thể phân tích nó để hiểu và đáp ứng nhu cầu của chính mình tốt hơn nhiều. Các đại lý kinh tế tự chủ sẽ nghiên cứu hành vi trong quá khứ của chúng ta và học cách hành động thay chúng ta, do đó giúp chúng ta không phải đưa ra quyết định, tìm kiếm sản phẩm, nhận tiền và lo lắng về việc giao hàng hay chất lượng. Cũng giống như vậy, chúng tôi sẽ có thể phân tích toàn bộ thị trường và khu vực pháp lý, đồng thời tìm hiểu nơi đồng tiền của chúng tôi hoạt động tốt nhất hoặc cách định vị doanh nghiệp và sản phẩm của chúng tôi.
Từ đó trở đi, chúng tôi dự đoán dCommerce sẽ chuyển từ lĩnh vực B2C sang B2B, hỗ trợ bán buôn và tài trợ thương mại. Và sau đó? Ai mà biết được…
Tri ân
Cảm ơn Justin Banon, Jonas Seiferth và Jamie Burke vì những đóng góp quan trọng và nhất quán cho bài viết này và bài tường thuật dCommerce. Cảm ơn Gregor Borosa và Anish Mohammed đã đóng góp ý kiến cho thiết kế giao thức, cũng như Akaki Mamageishvili cho các input về lý thuyết game.
Cảm ơn nhiều người khác vì sự hướng dẫn và ý tưởng của họ, cũng như các nhà nghiên cứu và nhà sáng lập Web3, những người có thành tích đã mở đường cho dCommerce.
Giới thiệu về Giao thức Boson
Tầm nhìn của Boson Protocol là kích hoạt một hệ sinh thái thương mại phi tập trung bằng cách cấp vốn và cho phép phát triển một loạt các ứng dụng chuyên biệt để phá vỡ, phá bỏ độc quyền và dân chủ hóa thương mại.
Muốn tìm hiểu thêm?
Xem Lightpaper của chúng tôi.
Bạn đang vội?
Xem One Pager của chúng tôi.
Bạn muốn tìm hiểu sâu hơn?
Đọc whitepaper của chúng tôi.
Các builder, chúng tôi có tin tức cho bạn:
Core Repo của chúng tôi mở trên GitHub và đây là Documentation website.
Cuối cùng, nếu bạn là một người đam mê phân quyền, vui lòng theo dõi chúng tôi tại đây, trên các phương tiện xã hội. Chúng tôi sẽ đăng thường xuyên về hành trình dCommerce của chúng tôi và rất muốn nghe ý kiến của bạn!
Theo dõi chúng tôi: Telegram | Twitter | LinkedIn | Website | YouTube | Medium
